Odsetek cielnych krów i jałówek jest jednym z najważniejszych czynników wpływających na ekonomikę produkcji mleka. Po prostu – więcej cielnych samic to w przyszłości więcej mleka. Wiemy, że istnieje kilka sposobów na poprawę płodności w stadzie.
Wartość i koszt reprodukcji
Średni zysk z ciąży to 278$. Koszt utraconej ciąży lub poronienia (strata) wynosi 555$. Dłuższy okres międzywycieleniowy to nieustanny spadek wydajności i obniżenie zysku z produkcji. Każdy dzień wydłużający okres międzywycieleniowy ponad 365 dni kosztuje hodowcę 1$. Jeśli okres ten przekracza 395 dni, straty sięgają już 30$ plus 3$ za każdy kolejny dzień.
W przypadku, gdy każde badanie na cielność wykazuje skuteczność niższą niż przewidywana, należy dokładnie sprawdzić każdą ścieżkę prowadząca do skutecznej inseminacji.
Wykrywanie i naprawa błędów w rozrodzie
Zawsze w takim przypadku należy „zacząć od siebie” i prześwietlić procedury stosowane na danej fermie: czy w zbiorniku na nasienie jest odpowiednia ilość ciekłego azotu? Czy odpowiednio postępuję z nasieniem? Jak rozmrażane jest nasienie? Czy zabieg przeprowadzany jest prawidłowo? Czy osoby obsługujące zwierzęta znają i stosują podstawowe procedury oraz zasady higieny?
Pamiętać należy, iż lepiej wyedukowany pracownik sięga po wyższe wyniki, ale w każdym zespole musi być wyznaczony lider wskazujący kierunek rozwoju i potrzebę stosowania niezbędnych procedur, aby nie wydawały się one pracownikom tylko niepotrzebnym utrudnianiem pracy.
Po wyeliminowaniu nieprawidłowości należy wcielić w życie konieczne zmiany (wskazane jest zasięgnięcie porady u specjalistów i doradców hodowlanych).
Higiena inseminacji
Podczas wprowadzania pistoletu do szyjki macicy, mogą wniknąć do niej także bakterie i zanieczyszczenia ze sromu i pochwy. Wszelkie stany zapalne narządu rodnego skutkują zmniejszeniem szansy na zajście w ciążę. Należy pilnować (dla własnego dobra), aby pistolet był czysty i ogrzany od momentu załadowania słomki do chwili wprowadzenia go do szyjki macicy.
Higieniczna procedura inseminacji nakazuje używanie osłonek sanitarnych przy każdym zabiegu, co spotyka się czasem ze sprzeciwem ze strony osób wykonujących zabieg. Dla niektórych osłonki sanitarne mogą wydawać się zbyt drogie lub utrudniające pracę, a niektórzy są nawet nieświadomi ich istnienia. Jednak obserwacje pokazują jasno, iż włączenie osłonek sanitarnych do procesu inseminacji znacząco wpływa na zdrowotność układu rozrodczego, a co za tym idzie – na płodność. Ta prosta czynność może poprawić odsetek zacieleń aż o 7%!
Korzyści wynikające z używania osłonek sanitarnych
Grupa naukowców z Uniwersytetu Stanowego w Ohio próbowała dowieść, jaki jest rzeczywisty wpływ używania osłonek sanitarnych na skuteczność inseminacji – czy dzięki bardziej higienicznemu podejściu do zabiegu zwiększy się odsetek krów cielnych?
W doświadczeniu udział brały dwie grupy krów (po 150 sztuk każda) – obie unasienniane zgodnie z tym samym protokołem wykonania zabiegu. Różnica polegała na tym, iż w jednej grupie stosowano osłonki sanitarne podczas zabiegu, a w drugiej ich nie stosowano.
Po każdym zabiegu pobierano próbki z pistoletów inseminacyjnych, aby ocenić florę bakteryjną, jaka na nich występuje. W przypadku obu grup skład flory bakteryjnej był bardzo podobny, jednak na pistoletach wyposażonych w osłonkę sanitarną obserwowano wolniejszy jej wzrost. Niektóre szczepy bakterii występujących na pistoletach mogą wywołać zapalenie pochwy, które jest częstą przyczyną obniżenia płodności.
Ostateczne wyniki pokazały, iż w grupie krów unasiennianych z użyciem osłonek skuteczność inseminacji wynosiła 43%, podczas gdy w drugiej grupie (bez osłonek) zaledwie 36%. Jest to wspomniana powyżej 7% wyższa skuteczność inseminacji przy zachowaniu wyższej higieny zabiegu.
Zaznaczyć warto, iż przy pierwszych zabiegach skuteczność inseminacji w obu grupach była podobna (44% i 43%), jednak przy drugim zabiegu i kolejnych w grupie pierwszej skuteczność była zdecydowanie wyższa (44% i 32%).
Ważne podsumowanie
Znając koszt osłonek higienicznych i wiedząc jak się je stosuje, łatwo ocenić można sens ich zastosowania.
Koszt jednaj osłonki użytej w powyższym doświadczeniu to 27 centów. Jeśli w doświadczeniu udział wzięło 150 krów i każda była inseminowana dwukrotnie, koszt osłonek sięgnął 81 dolarów. Biorąc pod uwagę wzrost skuteczności inseminacji z powyższego doświadczenia, łatwo policzyć ile krów cielnych można spodziewać się dzięki zachowaniu wyższej higieny w przeciętnym stadzie.
Porównanie ekonomiki inseminacji stawki 150 krów z użyciem osłonek sanitarnych lub bez
| Stawka krów inseminowana z użyciem osłonek sanitarnych | Stawka krów inseminowana bez użycia osłonek sanitarnych | |
| Koszt osłonek (2 zabiegi) | 81$ | 0$ |
| Procent cielności (średnio) | 43% | 36% |
| Liczba krów cielnych | 64 | 54 |
| Zysk z ciąż (razem) | 17,792 $ | 15,012 $ |
| Różnica wynikająca z zysku z ciąż: 2,780 $ | ||
| Różnica wynikająca z zysku z ciąż pomniejszona o koszt osłonek sanit.: 2,699 $ | ||
Nie bójmy się wdrażania nowości w utarte schematy działania. Zwłaszcza w tych trudnych czasach, poszukiwanie nowych ścieżek do osiągnięcia zysku ma olbrzymie znaczenie, a udoskonalanie procesu inseminacji z pewnością przyniesie oczekiwane korzyści.
Tłum. Justyna Krzyżewska
Źródło: CRI